Công trình trạm bơm số 3 nằm trên địa bàn xã Chư Mố, huyện Ia Pa (Gia Lai) được đầu tư xây dựng năm 2009 với tổng kinh phí 6,4 tỷ đồng từ nguồn vốn phát triển nông nghiệp đi vào hoạt động từ năm 2010, nhưng công trình luôn nằm trong tình trạng “đắp chiếu” không hoạt động. Không chỉ vậy, công trình này còn phải tiêu tốn một khoản kinh phí khá lớn cho việc duy tu, bảo dưỡng và thuê người trông coi.
Để khắc phục thực trạng này, năm 2013, chính quyền địa phương đã triển khai thí điểm 4 ha lúa nước trên tổng diện tích 71 ha của cánh đồng thuộc khu vực trạm bơm cung cấp nước tưới để một số cán bộ, xã viên gieo trồng làm mẫu. Song điều đáng nói, số diện tích thâm canh được chỉ vỏn vẹn gần 3 sào và để phục vụ sản xuất cho 3 sào lúa nước này, hợp tác xã nông nghiệp Chư Mố đã phải chi 34 triệu đồng để trả tiền điện, tiền nạo vét bể hút trong khi mức thu hoạch chỉ được hơn 2 tạ lúa, quy đổi ra giá thành cùng thời điểm được gần 800.000 đồng. Như vậy, sự hoạt động không hiệu quả của trạm bơm Chư Mố 3 không chỉ gây nên sự lãng phí của công trình mà còn là gánh nặng lớn đối với hợp tác xã khi kinh phí hoạt động chủ yếu trông chờ vào nguồn thu thủy lợi phí của các trạm bơm Chư Mố 1 và 2.
Ông Rơ Lan Vang, Chủ nhiệm hợp tác xã nông nghiệp Chư Mố cho biết, việc duy trì hoạt động của trạm bơm số 3 là rất khó khăn. Từ năm 2010 đến nay, hợp tác xã chỉ thu phí được vài chục kg lúa không bõ vào đâu nên phải điều chuyển tiền thu phí thủy lợi từ hai trạm bơm số 1 và số 2 để nuôi trạm bơm số 3 này. Hiện tại, trạm bơm số 3 đang trong tình trạng bể hút cạn không hút được nước và ngừng hoạt động. Mặc dù trạm bơm không hoạt động được nhưng vẫn phải mất tiền trông coi và duy tu, bảo dưỡng.
Từ năm 2010 đến nay, mặc dù đã chi trên 60 triệu đồng để duy tu bảo dưỡng công trình nhưng vì hoạt động không thường xuyên và bỏ hoang suốt thời gian dài nên nhiều hạng mục của công trình đã có dấu hiệu xuống cấp nghiêm trọng. Cụ thể là bể hút, bể chứa, ống dẫn nước bị đất, cát bồi lấp; các đường mương dẫn nước từ trạm bơm vào cánh đồng bị cây cỏ dại mọc trùm kín; đặc biệt là cột điện đã bị nứt và nghiêng có thể đổ bất cứ lúc nào...
Nhiều người dân cho rằng, mặc dù được khảo sát, quy hoạch, thiết kế xây dựng nhưng do không phù hợp với thực tế sản xuất của người dân địa phương là nguyên nhân chính gây nên sự lãng phí của công trình.
Để khắc phục tình trạng lãng phí ở công trình trạm bơm Chư Mố 3, huyện Ia Pa đã nhiều lần khảo sát, đôn đốc chính quyền xã triển khai các phương án đưa trạm bơm vào sử dụng. Tuy nhiên, trước những bất cập của công trình, các phương án đều không khả thi.
Ông Nguyễn Thế Hùng, Phó Chủ tịch UBND huyện Ia Pa cho biết, vụ mùa năm 2014 tới, huyện sẽ cho cải tạo mặt bằng, và đưa 18,4 ha vào sản xuất cây lúa nước. Theo quan điểm của huyện, trạm bơm không chỉ phục vụ nước tưới cho cây lúa nước mà còn cho cả các loại cây hoa màu khác. Đặc biệt, được sự đầu tư từ nguồn vốn tam nông, huyện tin rằng vụ mùa tới sẽ triển khai đạt kết quả khả quan.
Hoài Nam