Nâng cao chất lượng trường công

Theo Nghị quyết mà Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội mới ban hành, từ năm học 2013 - 2014, Hà Nội chính thức áp dụng mô hình trường công lập chất lượng cao (CLC) với những tiêu chí và cơ chế tài chính cụ thể. Mục tiêu đặt ra là đến năm 2015, sẽ có 35 trường CLC trên địa bàn thành phố, góp phần tạo nên môi trường giáo dục chất lượng.

 

Bảo đảm công bằng giáo dục

Thời gian qua, Hà Nội đã thực hiện thí điểm 18 trường công lập chất lượng cao như: Mầm non 20/10, Tiểu học Tràng An, THCS Cầu Giấy, THPT Phan Huy Chú… Trong đó có 13 trường CLC toàn phần và 5 trường CLC từng phần.

Theo đại diện Sở GD - ĐT Hà Nội, chủ trương xây dựng mô hình trường CLC là đúng đắn và phù hợp với yêu cầu thực tế. Hiện nay, nhiều gia đình đã cho con đi du học với nguyện vọng được học tập trong môi trường giáo dục tốt. Vì thế, việc xây dựng các trường CLC với chất lượng không thua kém các trường có yếu tố nước ngoài với mức học phí chỉ bằng một nửa hoặc 1/3, là phù hợp và sẽ thu hút được học sinh có nhu cầu. Thực tế, tại các trường đang thí điểm mô hình CLC ở quận Cầu Giấy, Đống Đa hay huyện Từ Liêm cho thấy, số lượng hồ sơ đăng ký dự tuyển vào trường năm sau luôn cao hơn năm trước.

Mới đây, HĐND TP Hà Nội đã thông qua tiêu chí về trường CLC và Nghị quyết quy định về cơ chế tài chính áp dụng đối với các cơ sở giáo dục công lập CLC. Theo đó, năm học 2013-2014, mức trần học phí đối với trường mầm non, tiểu học trên địa bàn Hà Nội được quy định là 2,9 triệu đồng/tháng/HS, trường THCS và THPT là 3 triệu đồng/tháng/HS. Còn năm học 2014-2015, mức trần học phí đối với trường mầm non, tiểu học được quy định là 3,2 triệu đồng/tháng/HS, trường THCS và THPT là 3,4 triệu đồng/tháng/HS.

Trước quyết định này, dư luận lo ngại việc chọn trường công lập chuyển sang công lập CLC sẽ khiến một bộ phận học sinh không đủ kiện đóng góp phải ra khỏi trường và tạo bất công bằng trong giáo dục. Về vấn đề này, Sở GD - ĐT Hà Nội khẳng định, mô hình trường CLC của Hà Nội được Nhà nước đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị ban đầu. HS khi vào học được hưởng các dịch vụ giáo dục cao hơn hẳn so với HS các trường công lập (về chương trình, phương pháp, đội ngũ giáo viên, các dịch vụ…) thì đương nhiên phải đóng học phí nhiều hơn. Còn hiện nay, Hà Nội đã có 4 trường chuyên với chất lượng đào tạo tốt, mức học phí vài chục nghìn đồng/tháng/học sinh là: THPT Chuyên Hà Nội - Amsterdam, THPT Chuyên Nguyễn Huệ, THPT Chu Văn An, THPT Chuyên Sơn Tây. Ngoài ra, còn có hệ thống trường đạt chuẩn quốc gia với mức học phí vài chục nghìn đồng/học sinh/ tháng, đáp ứng nhu cầu của mọi học sinh ở các điều kiện khác nhau.

Theo Sở GD & ĐT TP Hồ Chí Minh, kế hoạch xây các trường xuống cấp còn vướng mắc về đền bù giải phóng mặt bằng, vốn… nên chưa khởi công được. Sở cũng đã tham mưu để lãnh đạo thành phố xem xét. Trước mắt, Sở Giáo dục đã chỉ đạo các quận, huyện liên quan phải đảm bảo đủ chỗ học để các em học tạm thời một thời gian rồi sẽ chuyển đến trường mới. Các cơ sở giáo dục tùy điều kiện của mình tổ chức giảng dạy, tạo môi trường học tập tốt có thể để đáp ứng nhu cầu học tập và vui chơi của học sinh.

Theo bà Nguyễn Thị Thùy, Trưởng ban Văn hóa - Xã hội (HĐND TP Hà Nội), Hà Nội chỉ triển khai trường CLC ở nơi đã có đủ trường công lập. Các nguyên tắc đảm bảo trường CLC thể hiện trong các quy định về tiêu chí trường CLC của UBND TP và đảm bảo quyền lợi của học sinh đang học tại trường. Nếu học sinh nào tại vùng đó không đủ điều kiện về kinh tế theo học tại trường CLC thì địa phương phải đảm bảo cho học sinh học tại các trường khác trong khu vực để đảm bảo công bằng trong giáo dục.

Tăng cường “hậu kiểm”

Theo Sở GD-ĐT, để được công nhận là trường CLC thì cần có sự thẩm định chặt chẽ của cơ quan quản lý, việc thẩm định trường CLC sẽ tuân theo quy trình nghiêm ngặt và có mời chuyên gia Bộ GD-ĐT cùng tham gia. Các trường CLC bảo đảm đủ 5 tiêu chí: Cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên, chương trình, phương pháp giảng dạy và dịch vụ giáo dục, do UBND tp quy định. Tùy theo từng cấp học mà các yêu cầu trong tiêu chí có sự điều chỉnh song đều phải đảm bảo các điều kiện dạy, học tốt và tạo ra môi trường giáo dục tốt. Đây là điều kiện tiên quyết cho việc bảo đảm chất lượng "đầu ra" của "sản phẩm" CLC. Nhưng không phải cứ được "đóng dấu" CLC rồi thì các trường mặc nhiên áp mức phí cao mà thu. Việc kiểm tra sẽ thực hiện theo phương pháp thường xuyên và đột xuất. Trường CLC sẽ được đánh giá lại theo chu kỳ 4-5 năm/lần (tùy theo cấp học) để bảo đảm quyền lợi chính đáng cho học sinh.

Nghị quyết số 15/2013/NQ-HĐND do Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội ban hành ngày 17/7/2013 quy định, việc theo học tại các cơ sở giáo dục công lập CLC theo nguyên tắc tự nguyện. Học phí của cơ sở giáo dục công lập CLC được thu tương xứng với tiêu chí cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên, chương trình, phương pháp giảng dạy được kiểm định. Nhà nước đầu tư cơ sở vật chất ban đầu theo tiêu chí cơ sở giáo dục công lập CLC. Cơ sở giáo dục công lập CLC tự chủ toàn bộ chi phí hoạt động thường xuyên, đảm bảo dân chủ, công khai minh bạch, chịu sự quản lý của Nhà nước, sự giám sát của phụ huynh học sinh và xã hội, đảm bảo tương xứng giữa chất lượng giáo dục với học phí do người học đóng góp và nguồn tài chính được đầu tư, sử dụng.

Hiện, một số trường đang thí điểm mô hình trường CLC vẫn giữ mức thu phí cũ. Bà Nguyễn Thị Nhiếp, Hiệu trưởng trường THPT Phan Huy Chú cho biết, trường mới được chọn làm thí điểm là trường CLC nên vẫn giữ mức thu theo lộ trình đề án từ những năm trước, năm ngoái mức thu là 2,2 triệu đồng/tháng, năm học 2013 - 2014 sẽ thu 2,4 triệu/tháng. Việc thu như vậy, trường vẫn đảm bảo được chi tiêu và vì chưa được công nhận là trường CLC nên trường không thu theo mức trần. “Cuối năm học trước trường đã thông báo cho phụ huynh, nếu mức lương của Nhà nước tăng thì học phí của trường cũng sẽ tăng để đảm bảo việc chi tiêu của nhà trường nhưng mức tăng cũng sẽ không cao”, bà Nhiếp cho biết.

Theo Thứ trưởng Bộ GD - ĐT Nguyễn Vinh Hiển, việc mở ra mô hình trường CLC là để cho những người dân có điều kiện tự nguyện tham gia. Điều này không làm ảnh hưởng đến quyền lợi học tập của học sinh vì trên một địa bàn, học sinh vẫn được đảm bảo yêu cầu phổ cập giáo dục của từng cấp. Sắp tới, Bộ GD-ĐT sẽ có Thông tư hướng dẫn thực hiện các tiêu chí cho trường công lập CLC như về cơ sở vật chất, chất lượng giáo dục...

Trả lời câu hỏi của báo chí về việc hiện nay, tại một số thành phố lớn có trường công lập được phân chia ra lớp CLC và lớp bình thường, Thứ trưởng Nguyễn Vinh Hiển nêu rõ: Bộ GD-ĐT chỉ quy định trường công lập CLC chứ không thể có lớp CLC trong trường. Nếu trường nào phân chia lớp ra như vậy là sai quy định và khi sai thì phải bị xử lý và phòng giáo dục quận, huyện sẽ phải chịu trách nhiệm nếu để cho các trường phân chia như trên.

 

Xuân Minh - Thu Trang