Cuộc hòa đàm về tình hình Xyri do Mỹ - Nga chắp nối có nguy cơ đổ vỡ sau khi một nhóm đối lập chính ở Xyri ngày 30/5 tuyên bố sẽ không tham gia và chính phủ Xyri nói rằng Tổng thống Bashar al-Assad kiên quyết không từ nhiệm sớm.
|
Hệ thống tên lửa S-300 của Nga trong một cuộc tập trận năm 1996. Ảnh: AFP/TTXVN |
Liên minh Dân tộc Xyri (SNC), nhóm đối lập chính được phương Tây hậu thuẫn, tuyên bố sẽ không tham gia cuộc hòa đàm dự kiến diễn ra vào tháng tới, với lý do các tay súng của Iran và Hezbollah vẫn tiếp tục hỗ trợ ông Assad tham chiến ở Xyri. Phát ngôn viên của SNC Khalid Saleh nói: "SNC sẽ không tham gia bất cứ hội nghị quốc tế nào khi các tay súng của Iran và Phong trào Hồi giáo Hezbolla vẫn tiếp tục cuộc xâm lược ở Xyri". Đại diện SNC cho rằng vì lý do này, hội nghị Geneva 2 nhằm tìm kiếm giải pháp chính trị cho Xyri sẽ “không có ý nghĩa”.
|
Tổng thống Xyri Bashar al-Assad cho biết đã nhận được lô hệ thống tên lửa phòng không S-300 đầu tiên từ Nga và các lô khác cũng sẽ sớm được bàn giao. Thông tin này được đưa ra 2 ngày sau khi Nga xác nhận cung cấp hệ thống tên lửa tiên tiến này cho chính phủ của ông Assad, và sau khi Liên minh châu Âu dỡ bỏ cấm vận vũ khí với phe đối lập Xyri. |
Trước đó, Ngoại trưởng Xyri Walid Muallem đã khẳng định Tổng thống Assad sẽ tiếp tục giữ cương vị này ít nhất cho đến cuộc bầu cử năm 2014 và có thể tranh cử thêm một nhiệm kỳ nữa. Tuyên bố cứng rắn này được đưa ra trong một cuộc phỏng vấn trên Đài Truyền hình Libăng Al-Mayadeen. Ông Muallem cho biết việc Tổng thống Assad có tranh cử nhiệm kỳ nữa hay không phụ thuộc vào tình hình năm 2014 và ý muốn của người dân nước này, và "người Mỹ không liên quan đến việc quyết định ai sẽ điều hành đất nước Xyri".
Ngoài ra, Ngoại trưởng Xyri cũng nói rằng bất kỳ thỏa thuận nào đạt được trong Geneva 2 phải được đưa ra trưng cầu ý dân. Ông nói: "Nếu thỏa thuận đó giành được sự ủng hộ của người dân Xyri thì chúng tôi sẽ tuân theo điều đó".
Trong khi chính phủ Xyri về nguyên tắc đã đồng ý tham dự hội nghị Geneva 2 do Nga - Mỹ bảo trợ mà không cần điều kiện tiên quyết nào, thì Liên minh Dân tộc Xyri của phe đối lập đưa điều kiện tiên quyết để tham gia. Đó là bất kỳ cuộc đàm phán nào cũng phải bao gồm việc "người đứng đầu chế độ, lãnh đạo an ninh và quân đội phải từ chức và không được liên quan đến tiến trình chính trị".
Nga: Phe đối lập Xyri phá vỡ Geneva 2
Điều kiện tham dự hội nghị Geneva 2 của phe đối lập đã bị Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov ngày 30/5 cho là không thực tế, không thể thực hiện được. Ông Lavrov nói: "Chúng tôi có ấn tượng rằng SNC và những nhà bảo trợ khu vực đang làm mọi thứ có thể để ngăn cản tiến trình chính trị và đang cố tìm cách để bên ngoài can thiệp quân sự vào Xyri bằng mọi cách", trong đó có cả cách mua chuộc dư luận ở phương Tây. Nga cho rằng cách làm này là không thể chấp nhận được vì SNC không phải là đại diện duy nhất của người dân Xyri.
Liên quan đến việc tìm giải pháp chính trị cho Xyri, Iran đã mở một diễn đàn hôm 29/5 với sự tham gia của đại diện từ hơn 40 nước nhưng không có đại diện nào của Xyri. Trong hội nghị, Ngoại trưởng Iran Ali Akbar Salehi cũng kêu gọi các nước ủng hộ phe đối lập Xyri ngừng đưa vũ khí vào Xyri.
Thùy Dương - V.H