Giới thiệu vẻ đẹp đình làng Việt
Triển lãm “Đình làng Việt - Những điều còn - mất dự kiến trưng bày khoảng 100 bức ảnh, được các thành viên của nhóm chụp từ nhiều ngôi đình ở nhiều địa phương khác nhau như đình Tây Đằng, Chu Quyến (Ba Vì, Hà Nội); đình Lỗ Hạnh, Phù Lão (Bắc Giang); đình Đồng Kỵ (Bắc Ninh); đình Hương Canh (Vĩnh Phúc), đình Lâu Thượng, Hùng Lô (Phú Thọ)… Các bức ảnh trưng bày trong triển lãm sẽ giới thiệu những nét đặc trưng trong kiến trúc, điêu khắc của đình làng Việt, giới thiệu không gian văn hóa xung quanh ngôi đình làng như lễ hội truyền thống, các phong tục tập quán của làng xã nơi có đình…
Trình diễn hát Xoan tại đình làng ở Phú Thọ. |
Bên cạnh việc giới thiệu những giá trị về kiến trúc, điêu khắc cũng như giá trị không gian văn hóa của ngôi đình làng, triển lãm còn trưng bày những hình ảnh về các di tích đang xuống cấp, đang bị hủy hoại bởi thiên nhiên và con người, nhằm cảnh báo nguy cơ biến mất của những ngôi đình cổ, hoặc sự biến dạng những giá trị truyền thống của ngôi đình do bị sai lệch trong quá trình trùng tu, tôn tạo…
Để hoạt động triển lãm thêm phong phú, sôi động, để công chúng tiếp cận và hiểu rõ hơn những giá trị văn hóa truyền thống gắn với ngôi đình, bên cạnh việc trưng bày các bức ảnh, BTC triển lãm còn tổ chức các hoạt động diễn xướng dân gian như chiếu chèo sân đình, hát xoan… đồng thời mời các nhà nghiên cứu đến trao đổi, diễn giảng cụ thể về các hình thức nghệ thuật dân gian này, nhằm giúp công chúng hiểu và tiếp cận với các hình thức diễn xướng được sâu hơn.
Trong khuôn khổ các hoạt động của triển lãm, vào các ngày cuối tuần, Ban Tổ chức tổ chức 3 cuộc tọa đàm gồm: Vai trò của báo chí truyền thông trong công tác bảo vệ, phát huy giá trị di sản; Di sản làng xã còn và mất trong lòng nhân dân và Đình làng Việt - Những điều còn - mất. Các cuộc tọa đàm sẽ là diễn đàn để các nhà chuyên môn, những người trực tiếp sống và làm việc ở làng quê cùng công chúng trao đổi về những vấn đề liên quan tới công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản nói chung và ngôi đình làng nói riêng.
Kêu gọi cộng đồng gìn giữ di sản
Anh Nguyễn Đức Bình, cán bộ Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm, người điều phối công việc chung của Triển lãm “Đình làng Việt - Những điều còn - mất” cho biết, hiện nay, mặc dù Nhà nước đã chi ra rất nhiều kinh phí cho công tác bảo vệ và tôn tạo di tích, nhưng do số lượng di tích đang bị xuống cấp quá lớn, kinh phí từ ngân sách không thể đáp ứng nổi.
Các nguồn lực xã hội hóa đều tập trung vào các công trình tôn giáo, các công trình tâm linh lớn được nhiều người biết đến. Trong khi đó, đình làng - nơi chứa đựng rất nhiều giá trị như kiến trúc, điêu khắc, gắn với những giá trị văn hóa, lịch sử của người Việt lại ít được quan tâm. Thậm chí, nhiều ngôi đình làng có giá trị đang bị bỏ quên, có nguy cơ biến mất. Nhiều di tích bị xâm hại, trùng tu sai, biến dạng, những giá trị truyền thống của di sản đình làng Việt đang dần biến đổi… Chính vì vậy, nhóm Đình làng Việt đã có ý tưởng tạo ra sự kiện “Đình làng Việt - Những điều còn - mất” nhằm thu hút dư luận xã hội trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản đình làng. Thông qua các hoạt động diễn ra tại triển lãm, nhóm hy vọng cộng đồng sẽ quan tâm nhiều hơn đến di sản này, đánh thức tình yêu, trách nhiệm của cộng đồng với di sản, đặc biệt là giới trẻ như các bạn thanh niên, sinh viên… Đồng thời, nhóm cũng hy vọng, các tổ chức, cá nhân quan tâm, hỗ trợ nhân lực, vật lực để trùng tu, tôn tạo các di tích đang bị xuống cấp hiện nay.
Anh Nguyễn Đức Bình cho biết thêm, sau sự kiện triển lãm “Đình làng Việt – Những điều còn – mất”, nhóm sẽ tiến hành tổ chức triển lãm lưu động tới các bạn học sinh, sinh viên ngay trong khuôn viên các trường để tuyên truyền trực tiếp về di sản tới các bạn trẻ, truyền cho các em tình yêu với đình làng, với di sản truyền thống của cha ông. Về lâu dài, nhóm Đình làng Việt mong muốn sẽ tạo lập được thêm nhiều hoạt động có ý nghĩa, như tạo lập quỹ hỗ trợ công tác bảo vệ di sản mỹ thuật truyền thống nhằm kịp thời giúp di tích chống xuống cấp. Đồng thời, kêu gọi các cá nhân, đơn vị tham gia đóng góp, tài trợ phương tiện đi lại, tổ chức người hướng dẫn giới thiệu… hỗ trợ học sinh, sinh viên trong công tác đi điền dã đình làng tìm hiểu về di sản văn hóa, giúp công tác quảng bá và gợi tình yêu di sản tới thế hệ trẻ được tốt hơn.
Bên cạnh việc tổ chức triển lãm, nhóm đang chuẩn bị sưu tầm tư liệu để xuất bản sách giới thiệu về Đình làng Việt. Theo dự kiến, vào ngày Di sản văn hóa Việt Nam 23/11 tới, nhóm Đình làng Việt sẽ có một cuộc triển lãm về đình xứ Đoài tại Trung tâm giao lưu văn hóa phố cổ (50 Đào Duy Từ, Hà Nội).