Trao giải thưởng cho cuốn sách "Phố Hàng Bột, chuyện “tầm phào” mà nhớ" của Hồ Công Thiết.
Bốn đề cử gồm: Cuốn sách "Phố Hàng Bột, chuyện “tầm phào” mà nhớ" của Hồ Công Thiết (do NXB Lao động và Chibooks ấn hành); Tản văn “Hà Nội đây chứ đâu” của Đỗ Đức (NXB Hội Nhà văn); “Hà Nội chuyện xưa phố cũ” của Tạ Thu Phong (NXB Hà Nội): 39 chuyến du khảo về quá khứ; và Triển lãm ảnh "Hanoi Streets 1985-2015: In the Years of Forgetting" (Hà Nội 1985 - 2015: Những năm tháng bị lãng quên) của William E. Crawford do Không gian nghệ thuật Manzi, Phòng tranh Art Vietnam phối hợp tổ chức với sự tài trợ của Đại sứ quán Mỹ tại Việt Nam.
Trao giải thưởng cho triển lãm ảnh "Hanoi Streets 1985-2015: In the Years of Forgetting" (Hà Nội 1985 - 2015: Những năm tháng bị lãng quên) của William E. Crawford.
Và hai đề cử đã được trao giải, đó là: Cuốn sách "Phố Hàng Bột, chuyện “tầm phào” mà nhớ" của Hồ Công Thiết (do NXB Lao động và Chibooks ấn hành) và Triển lãm ảnh "Hanoi Streets 1985-2015: In the Years of Forgetting" (Hà Nội 1985 - 2015: Những năm tháng bị lãng quên) của William E. Crawford do Không gian nghệ thuật Manzi, Phòng tranh Art Vietnam phối hợp tổ chức với sự tài trợ của Đại sứ quán Mỹ tại Việt Nam.
Chuyện vụn vặt mà không hề vụn vặt
Nếu thoáng qua "Phố Hàng Bột, chuyện “tầm phào” mà nhớ" (NXB Lao Động và Chibooks ấn hành) của Hồ Công Thiết, sẽ chỉ thấy toàn chuyện vụn vặt. Có những câu chuyện được tác giả kể chỉ vài ba trang. Nhưng cũng chỉ cần có thế cũng đủ để tác giả Hồ Công Thiết (1952 - 2023) dựng nên đời sống đặc biệt của một con phố Hà Nội, nơi ông gắn bó cả đời mình.
Tác giả Hồ Công Thiết.
Mở đầu sách bằng chùm bài "Muôn gánh mưu sinh", ông kể về đủ nghề kiếm sống có trên con phố Hàng Bột thời bao cấp. Mỗi nghề lại gắn với từng người Hàng Bột cụ thể. Nào từ chuyện Anh Trung giò chả, Cháo gà bà Bi, Bánh cuốn bà Quảng, Bún chả bà Ba, Phở Tuyết Hàng Bột cho đến chuyện về những nghề nay đã không còn hoặc mai một ít nhiều như Nghề thục lốp, Khắc bút và bơm mực bút bi, Đắp lốp và ép lốp, Chiếu video, Dán hộp giấy…
Tác giả Hồ Công Thiết sinh năm 1952, mất ngày 22/1/2023 tại Hà Nội.
Ông từng là cầu thủ bóng đá của đội Công an Hà Nội và Phó giám đốc Công ty Thương mại và Lữ hành Bắc Sơn.
Hồ Công Thiết là "cây bút" lão thành xuất hiện thường xuyên trên các báo, từng có các tác phẩm đã xuất bản: Kim Sơn - Điệp viên lãng tử, Tản mạn Bóng đá Hà thành, Chuyện người Hà Nội - tập 1, 2, 3 (đồng tác giả), Thăng Long văn Việt (đồng tác giả), Chuyện làng quê - tập 1 (đồng tác giả)
Nhưng những nghề, những người được kể ra trong sách đâu phải chỉ chuyện “tầm phào”, được kể lại một cách ngẫu nhiên. Tác giả Hồ Công Thiết đã thành công khi dựng lên diện mạo của 3 thế hệ sống trên phố Hàng Bột với những đặc trưng riêng của từng lớp người trong cách nghĩ, cách sống. Chất liệu làm nên tác phẩm chính là ký ức và cảm xúc của tác giả, một cậu bé sinh ra và lớn lên trên con phố này. Bởi thế dẫu viết về một giai đoạn khó khăn với những quần quật lao động, mưu sinh nhưng Phố Hàng Bột, chuyện “tầm phào” mà nhớ vẫn cứ hồn nhiên, ấm áp và vui tươi đến lạ.
Ít ai biết, "Phố Hàng Bột, chuyện “tầm phào” mà nhớ" là cuốn sách cuối đời của tác giả Hồ Công Thiết. Ông mất trước khi sách được in. Những ngày cuối đời, trên giường bệnh ông chỉ kịp sửa những trang bản thảo cuối cùng với biết bao trăn trở.
Tác giả Hồ Công Thiết.
Ông tâm niệm: “Tôi không viết văn. Tôi chỉ đưa lên những kỷ niệm về phố Hàng Bột của tôi - con phố tuy nhỏ nhưng mang đủ đầy những nét đặc trưng của Hà Nội; con phố mà yếu tố lịch sử, địa lý, con người, xã hội đều như một Hà Nội thu nhỏ, được chắt lọc mà nên. Và tôi tin, cũng như mọi con phố bắt đầu bằng chữ “Hàng” ở Hà Nội, chỉ riêng phố Hàng Bột cũng đủ để tôi dành trọn cuộc đời tìm hiểu và yêu nó!”.
Anh Hồ Minh Tuấn, con trai tác giả cho biết: “Những ngày cuối cùng, ông vẫn thường hỏi gia đình: Sách in xong chưa?”. Câu hỏi của bố được nhắc mãi, khiến cho tôi cảm nhận được những tâm huyết, những chất chứa trong lòng bố về chuỗi ký ức với con phố Hàng Bột”.
Ký ức của con người chính là một phần của lịch sử, và là một phần rất dễ mất đi, nếu không được ghi lại. Những câu chuyện mà tác giả khiêm tốn cho là “tầm phào” ở quanh ông trên phố Hàng Bột chính là một phần của lịch sử, văn hóa Hà Nội - một lịch sử chứa đầy hơi thở của cuộc sống, sinh động, nguyên gốc, không thể thay thế và thấm đẫm giá trị nhân văn. Càng nhiều những ký ức như thế được ghi lại thì bức tranh lịch sử văn hóa và tâm hồn người Hà Nội sẽ hiện lên càng rõ nét… Đấy cũng là lý do mà tác phẩm này được ghi nhận.
Người nghệ sĩ Mỹ dành 30 năm trong cuộc đời để chụp Việt Nam
Trong suốt cuộc đời làm nghề của mình, nhiếp ảnh gia người Mỹ William Crawford đã dành đến 30 năm để chụp Việt Nam nói chung, Hà Nội nói riêng. Sự gắn kết bằng thời gian ấy minh chứng cho một tình yêu dành cho Hà Nội không chỉ ở quá khứ mà còn cả hiện tại. Và thành quả của nó là cuốn sách ảnh về Hà Nội có tên: "Hanoi Streets 1985-2015: In the Years of Forgetting" (Hà Nội 1985 - 2015: Những năm tháng bị lãng quên). Và từ 26/4 - 20/5/2023 tại không gian Manzi Art Space, 14 Phan Huy Ích, Hà Nội, một triển lãm cùng tên đã được tổ chức, giới thiệu 18 bức ảnh chọn lọc.
Nhiếp ảnh gia người Mỹ William Crawford.
Trong hành trình cầm máy của mình, Việt Nam là một điểm dừng chân đầy bất ngờ và khó quên cho William ngay từ lần đầu tiên, năm 1985. Những dấu ấn của Hà Nội trong William lúc bấy giờ khiến cũng khiến ông nhanh chóng nhận ra những giá trị tiềm ẩn trong các bức ảnh chụp Hà Nội.
“Tôi tin rằng, nếu theo đuổi chụp ảnh Hà Nội trong nhiều năm, mình sẽ có một dự án rất hiệu quả và có giá trị” - William Crawford nhớ lại.
Ông viết: “Tôi tin tôi là nhiếp ảnh gia đầu tiên, cho dù là phương Tây hay Việt Nam, chụp ảnh Hà Nội qua các thời kỳ như một nghiên cứu và ghi chép. Trong những năm trước khi bùng nổ du lịch, tôi thường xuyên là người Mỹ duy nhất ở miền Bắc”.
Triển lãm "Hanoi Streets 1985-2015: In the Years of Forgetting".
Theo thời gian, ở những lần đến Việt Nam sau này, William Crawford tiếp tục nhận ra sự quyến rũ của Hà Nội cũng đã vơi đi phần nào theo năm tháng và trước sự chuyển động của xã hội nhưng ông vẫn bày tỏ tình yêu Hà Nội theo cách của mình.
“Tôi thích cả một Hà Nội trong quá khứ lẫn hiện tại vì kiến trúc của Hà Nội đầu thế kỷ XX rất lôi cuốn và đáng được bảo tồn” - William Crawford đưa ra quan điểm.
Mặt khác, ông cũng mừng vì một Hà Nội hiện đại đã giúp cho người dân có cuộc sống tốt hơn trước rất nhiều.
Cảnh hai người đàn ông uống nước chè, bên cạnh là quầy bơm ga bật lửa ở số 8 phố Lý Thái Tổ năm 1988. Ảnh: William Crawford.
Kể từ khi William sang Việt Nam, lần nào ông cũng có người bạn đồng hành đặc biệt, không ai khác chính là con trai mình: anh William J. Crawford. Khi triển lãm Hanoi Streets 1985-2015: In the Years of Forgetting diễn ra tại Hà Nội, chính William J.Crawford là người đã giúp bố thực hiện cuộc triển lãm này một cách đầy tâm huyết.
Trước cửa quán ăn ở số 72 phố Mã Mây năm 1988. Ảnh: William Crawford.
“Cha tôi luôn cảm thấy rất vinh dự được chào đón ở Hà Nội và tham gia vào hành trình nghệ thuật luôn tiếp diễn ở nơi đây. Đó là lý do tại sao giải thưởng Bùi Xuân Phái có ý nghĩa đặc biệt lớn đối với gia đình tôi”, William J.Crawford bày tỏ.
Theo đại diện BTC giải thưởng, việc hạng mục giải Tác phẩm có tới 4 đề cử đã phản ánh sự phong phú và chất lượng nổi trội của các tác phẩm, công trình “Vì tình yêu Hà Nội” được công bố trong thời gian qua.