Máy bay không người lái Kizilelma của Baykar được trưng bày ở Samsun, Thổ Nhĩ Kỳ ngày 30/8/2022. Ảnh: Anadolu Agency/Getty Images
Trong thập kỷ qua, các công ty Thổ Nhĩ Kỳ đã trở thành nhà thiết kế và sản xuất máy bay không người lái (UAV) lớn của thế giới. Trong số này, công ty Baykar đang nhanh chóng phát triển máy bay không người lái mới nhất và có tiềm năng hứa hẹn nhất của mình, Kızılelma.
Hải quân Thổ Nhĩ Kỳ đã có kế hoạch biến Kızılelma thành máy bay chính trên tàu sân bay đầu tiên của nước này.
Theo trang Insider, trong vòng chưa đầy một thập kỷ, Thổ Nhĩ Kỳ đã trở thành một cường quốc về máy bay không người lái. Máy bay không người lái là mặt hàng xuất khẩu lớn nhất của ngành công nghiệp quốc phòng nước này trong năm ngoái, với tổng trị giá 871,5 triệu USD - tăng 80% so với năm 2021.
Phần lớn thị trường đó được chiếm lĩnh bởi Baykar, công ty sản xuất mẫu TB2 được biết đến rộng rãi vì được sử dụng trong các cuộc xung đột gần đây, bao gồm cả ở Ukraine. Baykar đã chế tạo hơn 400 chiếc TB2 cho 24 quốc gia.
Nhưng TB2 chỉ là một trong nhiều mẫu máy bay không người lái của Baykar. Hôm 23/1, công ty thông báo, Kızılelma, sản phẩm mới nhất và triển vọng nhất của họ, đã thực hiện thành công chuyến bay thử thứ hai.
Cuộc thử nghiệm là một bước tiến nữa cho sản phẩm có thể trở thành viên ngọc quý của Baykar và đỉnh cao của ngành công nghiệp máy bay không người lái đang phát triển mạnh mẽ của Thổ Nhĩ Kỳ.
Máy bay không người lái Kizilelma trong chuyến bay thử đầu tiên ở Istanbul vào ngày 14/12/2022. Ảnh: Baykar/Anadolu Agency
Máy bay chiến đấu không người lái chạy bằng động cơ phản lực, Kızılelma (có nghĩa là "Quả táo đỏ" trong tiếng Thổ Nhĩ Kỳ), được bán trên thị trường với tên gọi "máy bay không người lái chiến đấu" và là một phần của dự án Hệ thống Máy bay không người lái chiến đấu mà Baykar thực hiện.
Kızılelma dài gần 15 mét, sải cánh dài gần 10 mét. Nó có tầm hoạt động 800km, độ cao hoạt động 10.668 mét và tốc độ tối đa khoảng 730km/giờ. Baykar cho biết máy bay có trọng lượng cất cánh tối đa gần 6 tấn, và có thể mang trọng tải lên tới 1,5 tấn và bay trong 5 giờ.
Baykar cũng tuyên bố Kızılelma sẽ có các tính năng giúp nó tàng hình. Những tính năng đó bao gồm một thiết kế góc cạnh khiến máy bay có tiết diện tiếp xúc radar thấp và khoang chứa vũ khí bên trong. Các tính năng tiên tiến khác bao gồm mảng quét điện tử chủ động, ăng-ten cho phép điều khiển cả tầm nhìn thẳng và ngoài tầm nhìn, cũng như khả năng cất cánh và hạ cánh hoàn toàn tự động.
Xem video UAV chiến đấu tàng hình Kızılelma bay thử lần đầu tiên:
Hai nguyên mẫu Kızılelma mà Baykar đang phát triển được trang bị động cơ tốc độ cận âm AL-25TLT do công ty Ivchenko-Progress của Ukraine sản xuất. Loại động cơ này vẫn tiếp tục được thực hiện theo đơn đặt hàng bất chấp cuộc xung đột đang diễn ra ở Ukraine.
Kızılelmas trong tương lai sẽ có động cơ AI-322F tiên tiến hơn, cho phép chúng đạt tốc độ siêu thanh. Ít nhất một biến thể được lên kế hoạch trong tương lai sẽ có thiết kế hai động cơ.
Tàu TCG Anadolu ở Istanbul vào tháng 9/2022. Ảnh: Anadolu Agency/Getty Images
Kızılelma dự kiến sẽ mang theo nhiều loại vũ khí, bao gồm đạn dẫn đường chính xác, tên lửa không đối không và tên lửa hành trình do các nhà sản xuất Thổ Nhĩ Kỳ sản xuất. Điều đó phản ánh việc Ankara tập trung phát triển ngành công nghiệp quốc phòng trong nước.
Kızılelma được phát triển dưới một số hình thức từ năm 2013, nhưng dự án này chỉ tiến triển nhanh chóng trong những năm gần đây.
Chiếc UAV tàng hình ra mắt công chúng lần đầu tiên vào tháng 7/2021 và lần đầu tiên xuất hiện trên dây chuyền sản xuất của Baykar vào tháng 3/2022. Thử nghiệm tích hợp động cơ đầu tiên của Kızılelma là vào tháng 9 năm ngoái, sau đó là các thử nghiệm lăn bánh và cất cánh bắt đầu vào tháng 11.
Chuyến bay đầu tiên của Kızılelma ban đầu được lên kế hoạch vào năm 2023, nhưng hôm 14/12/2022, Baykar đã thông báo về chuyến bay đầu tiên thành công của máy bay, trong đó nó cất cánh và bay trong 18 phút trước khi hạ cánh an toàn.
Ngày 23/1, Baykar thông báo Kızılelma đã hoàn thành chuyến bay thử nghiệm thứ hai. Truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ đưa tin rằng Baykar dự kiến sẽ trải qua các cuộc thử nghiệm trong cả năm nay trước khi bắt đầu được sản xuất hàng loạt.
TCG Anadolu, tàu chiến lớn nhất của Thổ Nhĩ Kỳ, tại Istanbul vào tháng 9/2022. Ảnh: Anadolu Agency/Getty Images
Không quân Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không phải là lực lượng duy nhất mua Kızılelma. Hải quân nước này cũng có kế hoạch biến nó thành máy bay chính trên tàu sân bay đầu tiên của họ, TCG Anadolu. Đây cũng có thể sớm trở thành tàu sân bay đầu tiên trang bị chủ yếu là máy bay không người lái.
Baykar tuyên bố Kızılelma sẽ có thể cất cánh và hạ cánh trên các tàu sân bay đường băng ngắn như TCG Anadolu. Con tàu được chế tạo với một đường dốc trượt ở mũi tàu và đang được sửa đổi để trang bị hệ thống móc câu nhằm đảm bảo Kızılelma có thể hạ cánh an toàn.
Máy bay Kızılelmas trên tàu TCG Anadolu sẽ hoạt động cùng với biến thể hải quân của TB2, hiện đang được phát triển.
Truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố rằng, ngoài khả năng chiến đấu trên không, Kızılelma sẽ có thể tiến hành các hoạt động tấn công, hỗ trợ trên không và tấn công hệ thống phòng không của đối phương. Trong khi đó, mẫu TB3 có thể sẽ được sử dụng trong vai trò tấn công hạn chế và cho các hoạt động tình báo, giám sát và trinh sát.
Mặc dù vậy, Kızılelma vẫn phải đối mặt với những trở ngại. Nó vẫn có thể cần nâng cấp để tiến hành các hoạt động cùng tàu sân bay và tàu TCG Anadolu vẫn cần sửa đổi để vận hành máy bay không người lái một cách an toàn. Quá trình này có thể mất nhiều năm để hoàn thành. Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn đặt kế hoạch đưa Kızılelma vào hoạt động từ năm 2025.