Công nhân vận hành trạm bơm tại giếng dầu Gremikhinskoye ở phía Đông Izhevsk, Nga. Ảnh: REUTERS/TTXVN
Theo trang oilprice.com ngày 25/7, một nhà ngoại giao giấu tên từ khu vực Baltics cho biết: “Hiện tại không có động thái nào trong Hội đồng của Liên minh châu Âu liên quan mức trần giá dầu này”.
Về mặt chính thức, trần giá dầu được xem xét hai tháng một lần để đảm bảo rằng giá này thấp hơn 5% so với giá thị trường của dầu Urals.
Thông thường, hỗn hợp dầu thô Urals hàng đầu của Nga được bán với giá chiết khấu so với dầu Brent. Mức chiết khấu đó ngày càng tăng sau khi phương Tây áp đặt trần giá đối với tất cả các mặt hàng xuất khẩu dầu của Nga trong gói trừng phạt Nga.
Tuy nhiên, trong vài tuần qua, mức chiết khấu giữa dầu Urals và Brent đã thu hẹp, cho đến tháng này, khi giá dầu Urals đạt mức trên 60 USD. Cụ thể là dầu Urals đang được giao dịch với giá trên 63 USD/thùng.
Tạp chí Phố Wall nhận định trong một bài viết rằng, giá dầu Urals của Nga phục hồi là bằng chứng cho thấy Nga đã thích nghi với các biện pháp trừng phạt. Điều đó cũng có nghĩa là doanh thu xuất khẩu dầu mỏ của Nga sẽ tăng cao hơn, tránh được một trong những mục tiêu chính của biện pháp áp giá trần của phương Tây. Một mục tiêu khác của biện pháp áp giá trần là giữ cho dầu Nga tiếp tục chảy trên các thị trường toàn cầu.
Ngay từ khi mới xuất hiện, ý tưởng về trần giá do Nhóm các nền công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7) nghĩ ra năm 2022 đã vấp phải sự chỉ trích. Những người chỉ trích cho rằng các mục tiêu của biện pháp trần giá mâu thuẫn với nhau và loại trừ nhau, trong khi những người ủng hộ cho rằng biện pháp này có thể làm giảm doanh thu của Nga dù xuất khẩu nhiều hơn.
Hiện nay, kết quả của biện pháp trần giá có phần khác nhau. Doanh thu xuất khẩu dầu của Nga thực sự thấp hơn do giá của dầu Urals vẫn ở mức thấp trong nhiều tháng. Tuy nhiên, cả người bán dầu ở Nga và khách hàng mua dầu đều đang sử dụng các lựa chọn thay thế cho các chủ tàu và công ty bảo hiểm phương Tây. Về cơ bản là họ tìm cách vượt qua trần giá, vốn chỉ áp dụng cho những người mua có ý định sử dụng tàu chở dầu và bảo hiểm phương Tây.
Trong thực tế, bất chấp các lệnh trừng phạt của phương Tây, dầu Nga vẫn tiếp cận châu Âu thông qua thị trường thay thế, trong khi thông tin và số liệu cho thấy Ấn Độ nhập khẩu dầu Nga, tinh chế và tái xuất sang châu Âu.
Hồi tháng 6, Trung tâm phân tích dữ liệu Kpler (Áo) cho rằng các biện pháp trừng phạt Nga của EU không hiệu quả do dòng dầu tinh chế của Nga vẫn đến các quốc gia của khối này.
Ông Victor Katona, một chuyên gia theo dõi nguồn cung dầu tại Kepler, cho biết trước cuộc xung đột Nga - Ukraine, xuất khẩu dầu của Nga sang Ấn Độ chỉ chiếm 1% nhu cầu của Ấn Độ, nhưng hiện nay con số này dao động trong khoảng 40% đến 45% và Ấn Độ đã nhập khẩu hơn 2 triệu thùng dầu Nga mỗi ngày vào tháng 4. Chuyên gia này cho biết thêm rằng dữ liệu từ Kepler cho thấy Ấn Độ gia tăng đáng kể trong xuất khẩu xăng, nhiên liệu diesel và các dẫn xuất khác sang các nước EU trong những tháng gần đây. Ông nhấn mạnh rằng Ấn Độ không có trữ lượng dầu lớn, có nghĩa là hiện tượng này là do Ấn Độ gia tăng đáng kể nhập khẩu dầu Nga.
Ngoài ra, Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng Phần Lan (CREA) xác nhận rằng trong 12 tháng qua, các nước phương Tây đã nhập khẩu các sản phẩm dầu Nga qua Ấn Độ trị giá khoảng 42 tỷ euro.
Báo cáo của CREA chỉ ra rằng EU là nhà nhập khẩu lớn nhất các sản phẩm dầu mỏ từ các quốc gia này, với giá trị nhập khẩu lên tới 17,7 tỷ euro.
Về tính phù hợp của các biện pháp trừng phạt Nga, chuyên gia Katona nhận định rằng các biện pháp trừng phạt này không hiệu quả nếu không có sự tham gia của các nước châu Á, đặc biệt là Ấn Độ và Trung Quốc. Tuy nhiên, chuyên gia trên kết luận rằng, vấn đề lớn đối với các nước phương Tây là nỗ lực ngăn cản Ấn Độ hoặc Trung Quốc mua dầu của Nga sẽ làm giá dầu tăng lên đến 200 USD/thùng.