Theo ghi nhận của phóng viên, bên cạnh những loại bánh trung thu (BTT) đạt chất lượng, có cửa hàng uy tín thì còn khá nhiều BTT giá rẻ, không rõ nguồn gốc cũng đang tràn lan trên thị trường thành phố.
Loại BTT nhập khẩu giá rẻ này được bày bán ở các chợ tại TP Hồ Chí Minh luôn có đủ mùi vị cho khách hàng lựa chọn.
Các loại bánh này được bán khá phổ biến trên địa bàn TP Hồ Chí Minh ở các chợ, như chợ Bình Tây, Kim Biên (quận 6), Hoàng Hoa Thám (quận Tân Bình), chợ Bà Chiểu (quận Bình Thạnh)… Theo quan sát, có rất nhiều loại bánh trung thu không đề tên cơ sở sản xuất với giá khá “mềm”. Trong vai người buôn bán muốn mua số lượng nhiều, chúng tôi được chủ các cửa hàng tại chợ Bình Tây giới thiệu hàng loại bánh trung thu khác nhau, bánh nội địa có, bánh ngoại nhập cũng có.
Một chủ sạp kinh doanh bán kẹo tại dãy C2 cho hay, năm nay có một loại bánh trung thu mới gia nhập thị trường được một số tiểu thương chào mời với tên gọi bánh trung thu Đài Loan. Tuy nhiên, loại bánh này không được bày công khai, chỉ khi nào người mua có nhu cầu, chủ sạp bánh kẹo mới giới thiệu. Vì là loại bánh mới nên được nhiều người tìm mua số lượng lớn về bán lại.
Khi được hỏi giá của loại BTT mới này, các tiểu thương cho biết, nếu mua sỉ sẽ có giá 100.000 đồng/kg (từ 22 - 25 chiếc), mua lẻ có giá 10 cái là 50.000 đồng. Theo như lời giới thiệu của các tiểu thương, BTT loại này phong phú về hương vị, gồm: đậu xanh, trà xanh, hạnh nhân, hạt sen, vi cá, gà quay, trứng muối, khoai môn, dứa… thơm ngon. “Mấy ngày gần đây, bánh trung thu nhỏ bán rất chạy vì vừa ngon, vừa rẻ. Hiện tiểu thương các tỉnh miền Đông, miền Tây đặt hàng với số lượng lớn hàng trăm cái. Nếu em mua số lượng lớn cứ đặt hàng đi, tui bao ngon cho. Đừng lo!”, chị tiểu thương này trấn an chúng tôi.
Không chỉ xuất hiện ở chợ, loại bánh trung thu gắn mác ngoại nhập “nở rộ” trên mạng xã hội. Loại bánh này đang được các chủ shop online quảng cáo với rất nhiều lời "có cánh" như: “Bánh nướng Đài Loan nội địa”, “Bánh trung thu Đài Loan tan chảy nhân siêu ngon”, “Loa loa... bánh trung thu Đài Loan hot hit”… Chủ trang mạng không quên quảng cáo thê: Bánh quá cute, vừa ăn, giá cả hợp lý, số lượng có hạn mua nhanh kẻo hết...
Qua hình ảnh mà chủ nhân của trang bán hàng online này giới thiệu trên trang cá nhân cho thấy, bánh có kích thước khá nhỏ, chi chít các chữ nước ngoài, không hề có bất kỳ một thông tin nào bằng chữ tiếng Việt. Liên hệ với chủ nhân của trang bán hàng online, chúng tôi nhận được thông tin hiện tại bánh này không có hàng sẵn, có nhu cầu phải đặt hàng trước một tuần. Thời điểm hiện tại giá bánh là 190.000 đồng/kg. Trường hợp thay đổi về giá chủ trang online sẽ thông báo.
Mỗi chiếc BTT này được rao bán trên mạng với giá từ 5.000 - 8.000 đồng/cái.
Theo khảo sát của chúng tôi, ngoài các cửa hàng tại chợ truyền thống, cửa hàng online, dọc tuyến đường Nguyễn Tri Phương (quận 10), Phạm Thế Hiển (quận 8), Lương Định Của (quận 2), Xô Viết Nghệ Tĩnh (quận Bình Thạnh)… cũng tràn lan bánh trung thu nhái thương hiệu với những cái tên tương tự thương hiệu nổi tiếng xuất hiện từ sớm.
Để hợp thức hóa các loại BTT không nhãn mác, không hộp, không túi xách... các cửa hàng bán BTT dọc đường Hải Thượng Lãm Ông và các chợ truyền thống khác cũng cung cấp đầy đủ bao bì in sẵn đáp ứng nhu cầu khách hàng. Theo đó, các loại bao bì in sẵn có giá 300 đồng/cái, khay đựng bánh giá 500 đồng/cái, vỏ hộp giá 5.000 đồng – 10.000 đồng/cái, tem các loại bánh (thập cẩm, đậu xanh, hạt sen…) và gói chống ẩm bán theo ký có xuất xứ từ Đài Loan (Trung Quốc). Thậm chí, người bán hàng còn sẵn sàng tráo bánh đóng gói vào bao bì của thương hiệu bánh Kinh Đô, Đồng Khánh nếu khách hàng muốn mua làm quà biếu.
Trong khi các thương hiệu bánh lớn được sản xuất bởi dây chuyền công nghệ khép kín, có hạn sử dụng trong một tháng, thì nhiều loại bánh trung thu “trôi nổi” trên thị trường có thời hạn sử dụng không xác định. Điều đáng nói, hầu hết BTT không rõ nguồn gốc chỉ ghi hạn sử dụng trong vòng 3 tháng kể từ ngày sản xuất nhưng không ghi rõ ngày sản xuất là ngày nào.
Nhận định về chất lượng BTT không rõ xuất xứ, các chuyên gia trong ngành thực phẩm cho rằng, phần lớn những cơ sở sản xuất BTT giá rẻ đều sản xuất tạm bợ, làm theo mùa vụ nên sử dụng nguồn nguyên liệu giá rẻ để kiếm lời. Một số BTT được giới thiệu ngoại nhập giá rẻ đang được chào bán trên thị trường TP Hồ Chí Minh hiện nay các cơ quan chức năng và người tiêu dùng cũng cần xem lại. Bởi vì "tiền nào của đó", đã rẻ thì không thể đảm bảo chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm như lời chào bán hàng của người bán.
Trước tình trạng mất an toàn vệ sinh thực phẩm từ BTT giá rẻ đang được rao bán trên thị trường, Ban quản lý An toàn thực phẩm TP Hồ Chí Minh cũng đã chủ động thành lập 12 đoàn kiểm tra chuyên ngành nhằm tăng cường công tác kiểm tra, giám sát hoạt động của các cơ sở sản xuất BTT, cửa hàng kinh doanh, các chợ...
Đại diện Ban Quản lý An toàn thực phẩm TP Hồ Chí Minh cho biết, để đảm bảo ATTP cho người dân trong dịp Tết Trung thu, đoàn sẽ thanh tra các cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh, nhập khẩu thực phẩm, dịch vụ ăn uống; tập trung vào những cơ sở sản xuất, kinh doanh các mặt hàng thực phẩm được sử dụng nhiều trong dịp Trung thu như bánh, mứt, kẹo, bia, rượu, nước giải khát, thịt, sản phẩm từ thịt... Trong quá trình kiểm tra, nếu phát hiện cá nhân, cơ sở nào vi phạm sẽ xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
Khi kiểm tra, đoàn thanh tra, kiểm tra cũng sẽ tập trung vào những nơi cung cấp thực phẩm với số lượng lớn như cơ sở sản xuất lớn, chợ đầu mối, siêu thị, cơ sở nhập khẩu thực phẩm... nhằm phòng ngừa cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm giả, hàng nhái, thực phẩm kém chất lượng, quá hạn sử dụng, không rõ nguồn gốc xuất xứ và sử dụng nguyên liệu thực phẩm không bảo đảm an toàn. Đối với các cơ sở vừa và nhỏ, cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống sẽ do các đoàn liên ngành cấp quận - huyện và phường - xã thực hiện thanh tra, kiểm tra toàn diện.