Trước thực trạng gần 5.000 ha mía nguyên liệu đang trổ cờ (chiếm khoảng 14% tổng diện tích mía) làm giảm trữ đường, giảm trọng lượng mía, UBND tỉnh Thanh Hóa vừa chỉ đạo các Công ty cổ phần Mía đường Lam Sơn, Công ty TNHH Đường mía Việt Nam - Đài Loan và Công ty cổ phần Mía đường Nông Cống khẩn trương thu mua mía cho nông dân. Các công ty này cũng nhanh chóng khắc phục sự cố về máy móc, thiết bị và vận hành hết công suất để thu mua mía, nhằm giảm thấp nhất thiệt hại cho nông dân.
Trong niên vụ ép 2013-2014, toàn tỉnh Thanh Hóa có trên 33.400 ha mía, năng suất trung bình khoảng 65 tấn/ha, sản lượng đạt khoảng 2,17 triệu tấn. Cũng trong niên vụ này, mức giá sàn đối với mía có trữ đường đạt 10 CCS được bán tại ruộng với giá 900.000 đồng/tấn, mía có trữ đường từ 7 CCS trở lên được bán tại ruộng với giá 880.000 đồng/tấn. Mức giá này thấp hơn niên vụ 2012-1013, hơn nữa thời tiết năm nay bất thuận nên cây mía phát triển kém, đặc biệt mía trổ cờ với diện tích lớn làm giảm trữ lượng đường, giảm năng suất, lại càng làm thiệt hại cho người trồng.
Khảo sát tại 3 vùng mía nguyên liệu trong tỉnh cho thấy, các xã Thành Tâm (huyện Thạch Thành), xã Xuân Lai, xã Hạnh Phúc (huyện Thọ Xuân), xã Thanh Xuân (huyện Như Xuân), xã Yên Lạc (huyện Như Thanh), xã Cẩm Sơn (huyện Cẩm Thủy)... là những xã có diện tích mía bị trổ cờ với mật độ dày và nhiều nhất. Bà Trương Thị Đạm (thôn Gia Dụ 1, xã Cẩm Sơn, huyện Cẩm Thủy) cho biết, nhà bà có 3,2 ha mía, nhưng lượng mía trổ cờ chiếm gần 15%, làm gia đình thiệt hại gần 1 triệu đồng, nếu nhà máy đường không thu mua kịp thời, gia đình bà sẽ thiệt hại thêm vài triệu đồng nữa.
Lý giải cho tình trạng mía trổ cờ nhiều hơn mọi năm, ông Mai Bá Luyến, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Thanh Hóa cho biết, từ giữa tháng 11/2013 đến đầu tháng 2/2014, thời tiết hanh khô, sau đó lại liên tục có mưa phùn và nhiệt độ thấp. Đây là điều kiện cho mía trổ cờ thuận lợi, nhất là diện tích mía ngắn ngày, trồng trên đất bãi, đất ruộng. Một số diện tích khác do lẫn giống và nhiều nơi nông dân chưa chăm sóc, đầu tư thâm canh đúng mức khiến cây mía còi, nhanh già cỗi nên mía trổ cờ sớm.
Trịnh Duy Hưng