Đây là hoạt động trong khuôn khổ Chương trình công tác giai đoạn 2010 - 2025 của Ban Chỉ đạo Quốc gia khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh ở Việt Nam, nhằm tuyên truyền, vận động các đối tác quốc tế chung tay khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh.
Quang cảnh Hội thảo.
Tại hội thảo, bà Hà Thị Minh Đức, Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế, Bộ Lao động-Thương Binh và Xã hội nhấn mạnh, hậu quả ô nhiễm bom mìn, vật nổ làm ảnh hưởng nặng nề đến con người, đời sống, xã hội; sản xuất nông nghiệp và nguồn tài chính, kinh tế và an ninh trận tự, an toàn xã hội. Việt Nam hiện có trên 7 triệu người khuyết tật, trong đó có hàng triệu người là nạn nhân bom mìn và bị chất độc hóa học, phơi nhiễm dioxin; số bom mìn tồn sót đã làm hơn 40.000 người bị chết, 60.000 người bị thương, trong đó phần lớn là người lao động chính trong gia đình và trẻ em.
Cùng với việc ưu tiên rà phá bom mìn tồn sót lại sau chiến tranh, Việt Nam đã và đang thực hiện nhiều chính sách trợ giúp xã hội cho nạn nhân bom mìn; các tổ chức của người khuyết tật, nhiều tổ chức Quốc tế cũng đã tổ chức nhiều chương trình chung tay hỗ trợ và lan tỏa sâu rộng trong cộng đồng, góp phần nâng cao nhận thức xã hội về người khuyết tật và hoạt động trợ giúp người khuyết tật. Công tác khắc phục hậu quả bom mìn cũng đạt được những kết quả trên các lĩnh vực, đặc biệt là công tác hỗ trợ nạn nhân bom mìn hòa nhập cộng đồng, tham gia vào các hoạt động học tập, lao động, kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội không ngừng được nâng cao.
Bà Hà Thị Minh Đức cho rằng, dù rất nỗ lực nhưng Việt Nam vẫn gặp nhiều thách thức về nguồn lực, khả năng tiếp cận trang thiết bị cho người khuyết tật, nạn nhân bom mìn và cải thiện điều kiện sống cho họ. Vấn đề đặt ra là làm thế nào để có thể sử dụng tốt nhất nguồn lực sẵn có để trợ giúp hiệu quả đúng đối tượng, tránh bỏ sót các trường hợp cần trợ giúp nhưng cũng cần tránh chồng chéo với những trợ giúp cho các đối tượng xã hội nói chung, đảm bảo công bằng xã hội.
Góp ý tại hội thảo, ông Đoàn Hữu Minh, cán bộ quản lý dự án Chương trình phát triển của Liên hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hoàn thiện hệ thống cơ sở dữ liệu nạn nhân bom mìn trên toàn quốc, qua đó, nhằm nắm bắt được nhu cầu của từng người để có hỗ trợ thích hợp, kịp thời theo mô hình thực hành công tác xã hội giúp họ chủ động cải thiện nâng cao chất lượng cuộc sống.
Từ dự án “Làng hòa bình Việt Nam - Hàn Quốc”, ông Đoàn Hữu Minh khuyến nghị các cơ quan chức năng Việt Nam cần hoạch định chính sách; xây dựng cơ chế giám sát, đánh giá và phản hồi; nâng cao năng lực cán bộ xã hội; cập nhật hệ thống đăng ký thông tin; đồng thời xây dựng mối liên kết chặt chẽ giữa công tác khắc phục hậu quả bom mìn với phát triển bền vững; xây dựng cơ sở dữ liệu chính xác, dễ tiếp cận; thực hiện hỗ trợ theo nhu cầu là cốt lõi, ứng dụng thiết bị công nghệ vào khắc phục hậu quả bom mìn và hỗ trợ nạn nhân.
Từ thực tiễn dự án “Việt Nam - Hàn Quốc hợp tác khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh” hỗ trợ sinh kế trên địa bàn tỉnh, đại diện Sở Lao động-Thương binh và Xã hội tỉnh Bình Định đánh giá rất cao tính thiết thực, hiệu quả, giải pháp hỗ trợ thích hợp cho từng trường hợp nạn nhân; đồng thời đề xuất tiếp tục duy trì và mở rộng trên khắp địa bàn tỉnh. Đặc biệt, việc hỗ trợ theo mô hình thực hành công tác xã hội đã tạo sự phấn khởi, tích cực cho các nạn nhân bom mìn tham gia học tập nâng cao kiến thức, am hiểu kỹ thuật nuôi trồng gắn với điều kiện tự nhiên, chủ động xây dựng kế hoạch, giải quyết các vấn đề phát sinh, chuẩn bị chuồng trại, môi trường chăn nuôi, chăm sóc vật nuôi chu đáo, hiệu quả. Qua đó giúp các nạn nhân bom mìn tự tin hòa nhập cộng đồng, tham gia lao động, phát triển kinh tế, nâng cao đời sống vật chất của gia đình...
Cũng tại hội thảo, các đại biểu đã đánh giá tổng quan về công tác khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh ở Việt Nam và kế hoạch giai đoạn 2023 - 2025; đánh giá kết quả công tác hỗ trợ nạn nhân bom mìn và định hướng giai đoạn 2021 – 2025. Các đại biểu trong, ngoài nước, đại diện UNDP tại Việt Nam, Quản lý dự án, Trung tâm Hành động bom mìn khu vực ASEAN (ARMAC) cũng đã chia sẻ kinh nghiệm thực hiện dự án hỗ trợ nạn nhân bom mìn, tăng cường chương trình hỗ trợ nạn nhân ở các nước thành viên ASEAN.
Theo Trung tâm Hành động bom mìn quốc gia Việt Nam (VNMAC), kết quả khảo sát của Bộ Quốc phòng cho thấy, Việt Nam có 9.116 xã trong tổng số 11.134 xã (tương đương 81,87%) thuộc 63 tỉnh, thành phố trên cả nước còn bị ô nhiễm bom mìn, vật nổ ở các mức độ khác nhau. Diện tích ô nhiễm còn khoảng 5,6 triệu ha với khoảng 600.000 – 800.000 tấn bom mìn, vật nổ còn sót lại sau chiến tranh.
Từ sau 1975 đến nay, ở Việt Nam đã có hơn 110.000 người tử vong và bị thương do bom mìn, vật nổ gây ra tại 49/63 tỉnh, thành phố trên cả nước. Giai đoạn 2010 - 2015, Việt Nam đã rà phá bom mìn trên 300 nghìn ha đất; từ năm 2015 đến nay, mỗi năm rà phá thêm 50.000 ha...