Trong ảnh cắt từ video do Roscosmos công bố, tên lửa Soyuz-2.1b mang theo tàu đổ bộ Mặt trăng Luna 25 cất cánh từ bệ phóng tại Sân bay vũ trụ Vostochny ở tỉnh Amur vào ngày 10/8. Đây là lần đầu tiên Nga thực hiện một sứ mạng như vậy kể từ năm 1976. Ảnh: Roscosmos/AP
Cơ quan vũ trụ Nga, Roscosmos, ngày 19/8 cho biết, tàu vũ trụ Luna 25 đã báo cáo về một “tình huống khẩn cấp trên tàu”. Theo Roscosmos, một sự cố đã xảy ra khi tàu vũ trụ đang cố gắng đi vào quỹ đạo trước khi hạ cánh.
“Trong quá trình vận hành, một tình huống khẩn cấp đã xảy ra trên trạm tự động, không cho phép thực hiện thao tác điều động với các thông số đã chỉ định”, Roscosmos cho biết trong một bài đăng bằng tiếng Nga trên kênh Telegram. “Nhóm quản lý hiện đang phân tích tình hình", cơ quan vũ trụ Nga thông tin thêm.
Vẫn chưa rõ liệu vấn đề này có ngăn cản tàu Luna-25 đổ bộ Mặt trăng hay không và chưa có thông tin chính thức về tình trạng hiện tại của con tàu.
Theo trang Space.com, tàu vũ trụ Luna-25 được cho là tự di chuyển vào quỹ đạo cuối cùng vào ngày 19/8, trước nỗ lực đổ bộ lên Mặt trăng vào 21/8, hoặc những ngày sau đó. Nhưng đầu dò của nó đã gặp sự cố trong quá trình đốt cháy động cơ.
Trong khi đó, mạng internet của Nga hiện đang tràn ngập tin đồn về một kịch bản thất bại và hầu hết cho rằng Luna-25 đã bị mất liên lạc. Có một lập luận cho là, nếu sự cố không nghiêm trọng, thì Roscosmos sẽ không bao giờ đề cập đến.
Nếu Luna-25 thực sự đã gặp trục trặc lớn, đó sẽ là một đòn giáng mạnh vào chương trình vũ trụ của Nga. Luna-25 là sứ mệnh Mặt trăng đầu tiên được phát triển bởi nước Nga hiện đại, và là sứ mệnh đầu tiên của nước này kể từ chương trình Luna-24 của Liên Xô vào năm 1976. Tàu đổ bộ Mặt trăng Luna 24 đã hạ cánh trên bề mặt vệ tinh tự nhiên của Trái đất vào ngày 18/8/1976.
Quỹ đạo của Luna 25 cho phép nó vượt qua tàu đổ bộ Chandrayaan-3 của Ấn Độ, được phóng vào giữa tháng 7, cũng đang trên đường tới bề mặt Mặt trăng.
Tuy nhiên, theo nhà vật lý thiên văn Jonathan McDowell, một nhà nghiên cứu tại Trung tâm Vật lý thiên văn Harvard & Smithsonian, việc các phương tiện truyền thông cho rằng Ấn Độ và Nga đang chạy đua giành cực nam Mặt trăng là không hoàn toàn chính xác. Ông chỉ ra rằng cả hai dự án đã được thực hiện trong hơn một thập kỷ qua.
Việc hạ cánh an toàn một tàu vũ trụ trên bề mặt Mặt trăng sẽ đánh dấu một bước tiến lớn cho chương trình vũ trụ của Nga.
Luna 25 cũng được coi là cơ sở chứng minh cho các sứ mệnh thám hiểm Mặt trăng bằng robot trong tương lai của Roscosmos. Một số nhiệm vụ của Luna trong tương lai dự kiến sẽ sử dụng cùng một thiết kế tàu vũ trụ.
Nga cũng đang tìm cách chứng minh rằng chương trình không gian dân sự của họ, vốn bị một số chuyên gia cho rằng đã phải đối mặt với các vấn đề trong nhiều thập kỷ qu vẫn có thể thực hiện trong các sứ mệnh quan trọng và có tính rủi ro cao.Luna-25 phóng vào ngày 10/8 và đến quỹ đạo Mặt trăng sáu ngày sau đó. Nó được cho là sẽ tiếp cận gần cực nam của Mặt trăng, nơi được cho là có xác suất cao tìm thấy nước, sớm nhất là vào ngày 21/8.
Tàu đổ bộ này mang tám dụng cụ khoa học khác nhau. Nếu nó có thể hoạt động trở lại sau sự cố ngày 19/8, Luna-25 sẽ sử dụng thiết bị đó để săn tìm băng nước và thực hiện nhiều cuộc thăm dò ở vùng cực nam Mặt trăng còn nhiều bí ẩn, nơi chưa có tàu đổ bộ hoặc xe tự hành nào đặt chân tới cho đến nay.